Yurt dışına çıkarılan mal teslimatı karşılığında ödeme alınmaması durumu bedelsiz ihracat olarak adlandırılır ancak bedelsiz ihracat faturası kesilmelidir. Yurt dışına yapılan satışlarda e-ihracat faturası kesilmelidir. Çoğu firma bedelsiz ihracat yaptığında fatura kesmesi gerektiğini düşünse de bir mal alışverişi söz konusu olduğundan fatura kesilmesi zorunludur. Peki bu fatura nasıl kesilir? Sizin için tüm detayları ele aldık.

Bedelsiz İhracat Faturası Neden Gereklidir?

Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ’e göre bedelsiz olarak ihraç edilebilecek mallar şöyledir;

  • Gerçek veya tüzel kişiler tarafından götürülen veya gönderilen hediyeler, miktarı ticari teamüllere uygun numuneler ile reklam ve tanıtım malları, yeniden kullanıma veya geri dönüşüme konu ithal edilmiş mal ve ambalaj malzemeleri,
  • Daha önce usulüne uygun olarak ihraç edilmiş malların bedelsiz gönderilmesi ticari örf ve adetlere uygun parçaları, fireleri ile garantili olarak ihraç edilen malların garanti süresi içinde yenilenmesi gereken parçaları,
  • Yabancı misyon mensuplarının, Türkiye’de çalışan yabancıların, yurt dışına hane nakli suretiyle gidecek Türk vatandaşlarının, daimi veya geçici görevle yurt dışına giden kamu görevlilerinin, bu durumlarının ilgili mercilerce belgelenmesi şartıyla, beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar,
  • Yurt dışında yerleşik tüzel kişiler, yabancı turistler ve yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar,
  • Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve üniversitelerin; görevleri veya anlaşmalar gereği gönderecekleri mal ve taşıtlar,
  • Savaş, deprem, sel, salgın hastalık, kıtlık ve benzeri afet durumlarında; kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, Kızılay ile kamu yararına çalışan dernek ve vakıfların gönderecekleri insani yardım malzemeleri.

Bu kapsamda yukarıda belirtilen şartlara uygun olan malların satışı için bedelsiz ihracat izni alınır. Bu izin Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafınfan verilmektedir. İzni almak için önce TİM’e üye olunmalıdır.

İlgili malların gümrük, vergi ve benzeri resmi ödemeler olmadan ihraç edilmesi için gerekli belgeler şu şekildedir;

  • İhracatçının düzenlemiş olduğu, ürün adı, miktarı, fiyatı ve ithalatçı bilgilerinin yer aldığı fatura.
  • Malın ihracının gümrüğe bildirildiği ihracat beyannamesi.
  • Türkiye İhracatçılar Birliği (TİM) gümrük onaylı belgesi.
  • İşlemin banka tarafından onaylandığını belirten banka işlem dekontu.
  • Ürünlerin taşınması ile ilgili bilgileri içeren taşıma belgesi.
  • Ürün çeşidine göre değişiklik gösterebilen (gıda sağlık sertifikası, kimyasal ürün güvenlik veri sertifikası vb.) ürün belgeleri.

Faturanın İşlevi

Müşterinin borçlandığı bir tutar olmadığı ve bu nedenle transferin bedelsiz yada sıfır bedelli olarak gerçekleştiğini gösteren bedelsiz ihracat faturasının işlevi, muhasebe kayıtlarında sorun yaşanmamasıdır. İhracatçı firmalar bedelin sıfır veya bedelsiz olduğunu gösterecek şekilde kesilen faturalar işe firmaların ihtiyaçları doğrultusunda ilgili gümrük idaresine ibrazı mümkün bulunmaktadır.

Bedelsiz İhracat KDV İadesi Nedir?

Bedelsiz ihracat faaliyetlerinde KDV muafiyetinden yararlanmak mümkündür. "3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'na göre, "Mal ve Hizmet İhracatı" başlıklı maddelerde yer alan koşullara uygun ihracatçılar, KDV ödemekten muaf olabilir veya ödenmiş KDV bedeli iade edilir. Kur farkı, işlem sonrası döviz kurunda farklılık olduğunda ödenmiş KDV bedelinin ihracatçıya iade edilmesini sağlar. İkinci el araçların basit tadil, bakım ve onarım dışında değişiklik yapılmadan bedelsiz ihracatı da bu muafiyet kapsamındadır.

Peki KDV İadesi Nasıl Hesaplanır ve Nasıl Yapılır?

Ödenmesi gereken KDV ürünün alış bedeli üzerinden hesaplanarak tutar, ürün tipine göre değişiklik göstermektedir. Vergi iadesi talep edildiğinde hesaplama kur farkı üzerinden yapılmaktadır. KDV işlemini gerçekleştirmek için Gelir İdaresi Başkanlığı’na dilekçe yazılması gerekmektedir. Fatura ile birlikte beyan edilen dilekçe talebi değerlendirmeye alınır. Söz konusu muafiyet ve iade, e-Fatura mükellefleri için de geçerlidir.

Bedelsiz İhracat Faturasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bedelsiz ihracat faturası hakkında dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunmaktadır. Öncelikle bedelsiz ihracat izninin 1 yıl olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Bu kapsamda süreçlerin aksamaması adına izin taleplerinin takip edilmesi önem taşımaktadır. Ayrıca bu fatura türünün muhasebe kaydı yapılırken,faturalarda bedel belirtilmemesi veya 1.-TL gibi düşük bedellerin yazılması durumunda, alıcının emsal bedel üzerinden kayıtlara gelir olarak alması gerekmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın özelgesine göre bedelsiz verilen malların emsal bedelle stoklara alınmalıdır. Mevzuata uygun olmayan bu uygulamaların devam edilmemelidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Evet, bedelsiz ihracat faturası kesilebilir. Bedelsiz ihracat faturası, mal veya hizmetlerin bir karşılık beklemeden yurtdışına gönderildiği durumlarda kullanılır. Bu fatura türü, işlemde para akışı olmadan ihracatın kaydedilmesine yardımcı olur.

Bedelsiz fatura, aşağıdaki durumlarda kesilebilir:

Örnek mal gönderimi: Bir müşteriye ürünlerin örneklerini tanıtım amacıyla ücretsiz olarak göndermek istediğinizde.

İhracat promosyonları: Yurtdışındaki müşterilere teşvik veya promosyon amaçlı ürünlerin ücretsiz verildiğinde.

Yardım malzemesi gönderimi: İnsani yardım amaçlı malzeme veya ekipman gönderimlerinde.

Garanti veya tamir işlemleri: Ürünlerin garanti veya tamir işlemleri sırasında ücretsiz malzeme veya hizmet sağlandığında.

Evet, bedelsiz ihracat faturaları e-fatura kapsamında kesilebilir. E-fatura, kağıt faturaların dijital bir formatına denk gelir ve bu tür faturaların elektronik olarak düzenlenmesi ve saklanması için kullanılabilir. Bedelsiz ihracat işlemleri de elektronik fatura sistemiyle takip edilebilir ve kaydedilebilir. Ancak, e-fatura düzenlemek için vergi mevzuatına uygun olması ve ilgili düzenlemelere göre hazırlanması önemlidir.